Hołd Boharerom Getta

W hołdzie bohaterom getta
– po raz pierwszy bez udziału Marka Edelmana

APEL

Przez 65 lat, 19 kwietnia, w południe, na uboczu oficjalnych uroczystości, Marek Edelman stawiał się pod Pomnikiem Bohaterów Getta skąd co roku tą samą trasą podążał na dawny Umschlagplatz. Towarzyszyli Mu bliżsi i dalsi przyjaciele, wśród nich Jacek Kuroń, Lechosław Goździk, Bronisław Geremek oraz wszyscy ci, którzy  bez fanfar, publicznie lecz w sposób osobisty, chcieli złożyć hołd bohaterom.
Od blisko dwudziestu lat towarzyszyli Mu również syn i córka z rodzinami. W ciągu ostatnich pięciu lat przyłączały się do nich coraz liczniejsze grupy młodzieży szkolnej, która w ten sposób nie tylko składała hołd bohaterom warszawskiego getta, lecz zarazem odbierała lekcję historii, lekcję wrażliwości i człowieczeństwa. Wydarzenie stało się symbolicznym aktem przekazywania przez Marka Edelmana następnym pokoleniom pamięci o tych, którzy zginęli i zobowiązaniem tych, którzy Mu towarzyszyli, do kontynuowania tego dzieła.
Nasza obecność na Trakcie Pamięci stała się w tym roku szczególnie ważna i zobowiązująca, bo 19 kwietnia 2010 roku Marek Edelman nie stawi się na zwykłym miejscu pod pomnikiem. Staniemy tam osamotnieni, bez Niego i bez jego wielkich Przyjaciół. Do nas, a przede wszystkim do młodego pokolenia, należy wywiązanie się ze zobowiązania i kontynuowanie tradycji.
W tym roku spotkajmy się przy grobie Marka Edelmana na Cmentarzu Żydowskim godzinie 11.30 – stamtąd pójdziemy pod Pomnik Bohaterów Getta i dalej zwykłą trasą – pod pomnik Szmula Zygielbojma, gdzie młodzież Teremisek odśpiewa hymn Bundu, do bunkra na Miłej, u którego stóp będzie śpiewać Ala Świdowska – tu Marek Edelman od trzydziestu lat zapalał znicz, a w tym roku, zgodnie z jego wolą, niech wniosą go na górę przedstawiciele młodego pokolenia. Marsz zakończymy przy pomniku na Umschlagplatzu.
Przyjdźmy z żółtymi kwiatami, symbolem naszej pamięci o Bohaterach. To nasza wspólna historia.

Dekalog Marka Edelmana
W hołdzie bohaterom getta w 67 rocznicę powstania w getcie warszawskim
Po raz pierwszy bez udziału Marka Edelmana

18-20 kwietnia 2010 w Łodzi i w Warszawie

W 67. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim, w dniach 18-20 kwietnia 2010 r., „Otwarta Rzeczpospolita – stowarzyszenie przeciw antysemityzmowi i ksenofobii”, Dom Spotkań z Historią i Bereś & Baron Media Productions s.j. zapraszają na wydarzenia kulturalne projektu Dekalog Marka Edelmana – w hołdzie bohaterom getta.

Wszystkie spotkania są otwarte; wstęp wolny.

Partnerzy: Fundacja Zorde, Fundacja „Świat Ma Sens”; Fundacja Judaica; Żydowski Instytut Historyczny; wydawnictwo Świat Książki. Wsparcie projektu: Instytut Książki/Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Łódź: 18 kwietnia, godz. 16.00 – Łódź, Muzeum Kinematografii – warsztaty edukacyjne z młodzieżą szkolną na temat Zagłady, Powstania w Getcie i postawy Marka Edelmana wraz z pokazem filmu „Dowódca Edelman” oraz spotkaniem z autorami książki „Bóg śpi”.

Warszawa: 18 kwietnia, godz. 19.00 – widowisko „Campo di Fiori” – namiot na pl. Krasińskich w Warszawie w reżyserii Michała Nekanda-Trepki; produkcja Dom Spotkań z Historią.

Widowisko pokazuje atmosferę i wydarzenia z 19 kwietnia 1943 roku, które działy się w okupowanej przez Niemców stolicy Polski, tuż pod murami getta po stronie strony aryjskiej (w dzień wybuchu powstania w getcie) na ulicy Bonifraterskiej. Tu, w kwietniu 1943 roku, ustawiano małe miasteczko rozrywki, m.in. trzy karuzele (pomysł ten powstał w Kulturamt, niemieckim Urzędzie ds. Kultury, w ratuszu zarządzanym przez gubernatora Franka Fischera). Ich sugestywny obraz odmalował w wierszu „Campo di Fiori” Czesław Miłosz. Widowisko otwiera „Campo di Fiori” w wykonaniu noblisty. Pokażemy również nieznane, archiwalne fotografie ulicy Bonifraterskiej i Placu Krasińskich z 19 kwietnia 1943 z komentarzami, fragmenty wspomnień i relacji oraz pokaz filmu dokumentalnego „Karuzela” 91999, 35 min) w reżyserii Michała Nekanda-Trepki.

Warszawa: 19 kwietnia, godz. 11.30 – Cmentarz Żydowski, przy kwaterze Bohaterów Getta i grobie Marka Edelmana – stamtąd przejście pod Pomnik Bohaterów Getta i hołd złożony Powstańcom – przejście Traktem Męczeństwa i Walki Żydów w stronę dawnego Umschlagplatz (pod pomnikiem Szmula Zygielbojma młodzież Teremisek odśpiewa hymn Bundu, a u stóp bunkra na Miłej będzie śpiewać Ala Świdowska – znicz, zgodnie z wolą Marka Edelmana, wniosą go na górę przedstawiciele młodego pokolenia).

Warszawa: 19 kwietnia, godz. 15.00 – Dom Spotkań z Historią, ul. Karowa 20
Pokaz filmu „Dowódca Edelman” (2008, 55 min) w reżyserii Artura Więcka „Barona”

Warszawa: 19 kwietnia, godz. 20.30 – ul. Dzielna (między Jana Pawła II a Smoczą) – parateatralna inscenizacja na wolnym powietrzu oparta o opowiadania Marka Edelmana „I była miłość w getcie”. Wykonanie: Jerzy Radziwiłowicz i Tomasz Schimscheiner, muzyka: Quartet Klezmer Trio, scenariusz Witold Bereś i Krzysztof Burnetko, reż. Artur Więcek „Baron”. Czas trwania: 55 minut.

Warszawa: 20 kwietnia, godz. 12.00, Żydowski Instytut Historyczny, ul. Tłomackie 3/5
Premiera książki „Marek Edelman: Bóg śpi – ostatnie rozmowy prowadzą Witold Bereś i Krzysztof Burnetko” oraz pokaz filmu „Dowódca Edelman”, Artura Więcka „Barona”. Spotkanie poprowadzi Tomasz Schimscheiner.
Młodzież szkolna otrzyma komiks o Marku Edelmanie. Będzie można też kupić związane z nim książki: wspomnienia Edelmana „I była miłość w getcie…” oraz książki Witolda Beresia i Krzysztofa Burnetki „Marek Edelman. Życie. Po prostu” i „Marek Edelman: Bóg śpi”.

Spotkania z Edelmanem w innych miastach:

8 IV Nowy Sącz („Sokół” – 10.30 i 18.00); 12 IV: Kędzierzyn-Koźle („Chemik” – 19.00); 13 IV: Konin („Centrum” - 17.00); 13 IV: 20.00 Poznań („Muza” – 20.00); 14 IV: Słupca („Sokolnia” - 18.00); 15 IV Środa Wielkopolska („Baszta” - 18.00); 16 IV: Śrem („Słonko” - 19.00); 18 IV Łódź (Muzeum Kinematografii - 16.00); 20 IV: Warszawa (Żydowski Instytut Historyczny - 12.00); 21 IV Chorzów („Panorama” – 18.15); 22 IV Brzeszcze („Wisła” – 11:00 i 17.00); 23 IV Bytom (Bytomskie Centrum Kultury – 11.00); 29 IV: Kraków (Centrum Kultury Żydowskiej - 18.00)

Cały program będzie też można śledzić na www.DekalogEdelmana.pl